بهترین مجموعه فرهنگ لغات و اصطلاحات کوچه بازاری و عامیانه قسمت 181

پف کردن-ورم کردن-باد کردن-مغرور شدن

آستین افشاندن-رقصیدن-انکارنمودن-انعام دادن

بار شیشه-بار شکستنی-کودک در شکم مادر

اهل محل-همه‌ی کسانی که در یک محل کار یا زندگی می‌کنند

آفتابه خرج لحیم-بیشتر بودن هزینه‌ی تعمیر چیزی از بهای نو آن

این تو بمیری از آن تو بمیری‌ها نیست(از این گرفتاری به‌سادگی دفعات پیش رها نمی‌توان شد)

اُرد-درخواست-سفارش-دستور

 

تیغ زن-کلاه بردار-گوش بر

رساندن-خبر یا اطلاعاتی را محرمانه به کسی دادن

الف-قاچ خربزه و از این قبیل-بچه‌ی کوچک-سیخ-راست

دل قرصی-اطمینان

دل کسی آب شدن-به اوج تمنا رسیدن-بسیار مشتاق شدن-بی تاب شدن

حرف کسی شدن با کسی-با کسی مشاجره پیدا کردن
تنبان فاطی- برای فاطی تنبان نشدن

خارش گرفتن-به خارش افتادن بدن

خرده حساب با کسی داشتن-با کسی دشمنی قبلی داشتن

چشم سفید-گستاخ-حرف نشنو-پر رو

چوروک افتادن-چین پیداکردن چیزی

به هم زدن دم و دستگاه-سر و سامان دادن-درست کردن-تشکیل دادن

جلو بُر شدن-مورد حمله قرار گرفتن

جوخه-کوچک ترین یگان نظامی شامل هشت نفر

افسرده‌بیان-بی‌هوده و بی‌مزه‌گو

از ریش کسی دست برداشتن-کسی را به حال خود گذاشتن
تو پوست کسی افتادن-کسی را وسوسه کردن

 

دور افتادن-فاصله گرفتن-پرت افتادن

انگشتر پا-چیز بی‌ارزش

دستمال کاغذی-قطعات کوچک کاغد که به جای دستمال پارچه ای به کار می برند

زبان به دهان کسی گذاشتن-به کسی حرف یاد دادن-حرف توی دهان کسی گذاشتن

چم-رگ خواب-عادت مخصوص هر کسی

آقام که شما باشید(خدمت شما عرض کنم)

حرف کشیدن از کسی-کسی را به سخن گفتن واداشتن

آب و رنگ(طراوت و شادابی)

خدا نکرده-امیدوار این طور نباشد

آبدیده(جلا یافته، آزموده و مجرب)

زهرمار خوردن-کوفت کردن-خوردن به تحقیر

پشمالو-دارای موهای بسیار

زیر جامه-زیر شلواری

 

ابزارفروشی-فروشگاه وسایل خاص و ابزار یدکی
خفتی-نوعی گردن بند از جواهرات-شلواری مانند چاقچور ولی بدون جوراب
 

 
برگشتن ورق-دگرگون شدن اوضاع-تغییر کردن حال و احوال
جیز گر-ربا خوار-کسی که از دیگران برای دادن مکان غیرقانونی پول می گیرد
دررفتگی-حالت در رفته-از بند بیرون آمدن استخوان
 

پیر ِ کفتار-زن سالخورده ی بد اخلاق

چار راه-محل تقاطع دو راه
آش و لاش-به‌کلی متلاشی‌شده-له‌ولورده

داغ کسی را تازه کردن-کسی را به یاد مصیبتش انداختن

تاخت زدن-عوض کردن چیزی با چیزی

زهرآب-ادرار-شاش-پیشاب

دخیل بستن-بستن پارچه ای به ضریح یا سقاخانه به نیت برآمدن حاجتی

اینجانب(تعبیر گوینده یا نویسنده از خود)

پیاله فروشی-میخانه

حسرت به دلی-آرزومندی شدید

دنگ و فنگ-طول و تفصیل-مقدمه چینی فراوان-تشریفات زیاد
زیر و رو کردن-همه جا را به دنبال چیزی گشتن-به هم ریختن

خاله گردن دراز-شتر-آدم فضول که در هر کاری سرک می کشد

 

خرده بورژوا-مالک ابزار تولید ولی ناگزیر به کار برای دیگران

آب بستن در چیزی-آبکی و رقیق کردن

بوی قرمه سبزی دادن سر-با زدن حرف های خطرناک موجب خطر جانی یا دردسر خود شدن

انسان(آدم خوب و پایبند به اصول اخلاقی)

جاپیچ-جاکش-دلال محبت
پیش تختی-پله مانندی برای رفتن به روی تخت مرتفع

پیاده شو با هم بریم-این قدر تند نرو

تحت الشعاع قرار دادن-زیر نفوذ و تاثیر قرار دادن

 

زیر و زبر گذاشتن-اعراب گذاشتن بر حروف

دانگی-انجام کاری با پرداخت سهم خود از هزینه ی آن

 

دل رحم-مهربان

از خوشحالی در پوست نگنجیدن(از شادی سر از پا نشناختن)

از آب درآوردن(عمل آوردن، انجام دادن)

دل و جگر زلیخا-تکه تکه-پاره پاره

پینه-وصله-پوست سخت شده

بی ملاحظه-بی توجه-بی پروا
دل آب شدن برای چیزی-بسیار مشتاق چیزی شدن

چلو چو انداز-شایعه پخش کن
تو نخ کسی یا چیزی بودن یا رفتن-کسی یا چیزی را پاییدن و زیر نظر داشتن

بخت کسی گفتن-خدا برایش ساختن-شانس آوردن

زبان ریزی کردن-زبان ریختن

راست و ریس-موانع و معایب

اشکنک سرشکنک داشتن(با خطر همراه بودن)

آسمان تا زمین(تفاوت بسیار)
چِرت-حرف بی معنی و نامربوط
اوضاع احوال(وضع و حال)

خاور شناس-دانا به فرهنگ شرق

بیخ گیس ماندن- بیخ ریش ماندن

از حال رفتن-بی‌حال شدن-غش کردن

تو خط چیزی بودن-در کاری وارد بودن-در کاری تحقیق کردن

جزغاله شدن-سخت سوختن-زغال شدن

زر زدن-دری وری گفتن-گریه کردن

پا سوز-عاشق شیفته

بچه بازی-لواط-کارهای کودکانه-ساده انگاشتن کار

افتادگی(پریشانی، احتیاج)

 
زین کردن گربه ی کسی-کسی را به زحمت انداختن-کسی را گرفتار دردسر و ناراحتی کردن

آتش سوزاندن(شیطنت و شرارت کردن)

به عمل آوردن-به اجرا در آوردن-برای استفاده آماده کردن
اجاق‌کور-نازا-بی فرزند

 
دست علی به همراه-علی یارت باد

جنگ زرگری-دعوای دروغین-جنگ مصلحتی

دو لبه-دارای لب کلفت

تو تاریکی رقصیدن-بدون آگاهی کاری را کردن-بی موقع کاری را کردن

چله اش افتادن-آبستن نشدن زن

حرف شنوی-سر به راهی-تبعیت-نصیحت پذیری

از زمین سبز شدن-ناگهان و بی‌خبر پدیدار شدن-به‌طور غیرمنتظره حاضر شدن

خوش لعاب-زود جوش-خوش مشرب

تو ریختن دل-سخت نگران شدن و ترسیدن بر اثر شنیدن خبر ناگوار

دروغ به هم بافتن-سر هم کردن-از خود درآوردن

دَدَر-بیرون-کوچه
ارواح بابات(به هنگام سرزنش برای ناکام شدن در کاری گفته می‌شود)

دست شما درد نکند-از شما سپاس گزارم

انگشت‌نگاری(ثبت کردن اثر خطوط روی انگشتان برای شناسایی در آینده)

دوختن چشم-زل زدن-با دقت چیزی را نگاه کردن

اخت شدن با کسی-مانوس شدن با کسی

آب از آتش برآوردن-کار محال کردن

 

تمام وقت-شامل تمام ساعت های کار

استخوان ترکاندن-رشد ناگهانی اندام پس از رسیدن به سن بلوغ
پیزر-پوشال های نازکی که برای نشکستن ظروف شیشه ای میان آن ها می گذارند

چوب زیر دم کردن-تحریک کردن

پِخ کردن-با گفتن پِخ کسی را ترساندن

باریک-دقیق-حساس

جلز-نگا. جز

آشی شدن-سوراخ‌سوراخ‌شدن بدن از ترکش‌های فراوان

افتادن توی پوست کسی(کسی را وسوسه کرد)

تیغ کسی بریدن-اعتبار و زور داشتن- خر کسی رفتن

 

تَپ تَپ-آواز خوردن چیزی به چیز نرم

آقام که شما باشید-خدمت شما عرض کنم

 

زدن به آن راه-خود را به ناآگاهی زدن

 

از پیش بردن-با موفقیت انجام دادن

به غوره مویز شدن-آموزش ندیده و بی تجربه ادعا داشتن

 

پا منبری کردن-دنبال حرف کسی را گرفتن-درباره ی سخن کسی توضیح دادن

بغداد کسی را آباد کردن-شکم گرسنه ی کسی را سیر کردن

رنگ شدن-گول خوردن

آگوز(لقب ریشخندآمیز برای مرد ریزنقش و متکبر)
آب نمک زدن(با شیرین زبانی گفتن)
پیش بردن-کاری را به انجام رسانیدن

چهلم-چهلمین روز درگذشت کسی

دو لُپه خوردن-با خرص و ولع خوردن-لقمه های بزرگ برداشتن

دردر کردن-چو انداختن-شایع کردن

خاص و خرجی-ممتاز و معمولی
حرف کسی را با شکر بریدن-انتقاد مودبانه از کسی که سخن آدم را قطع می کند

اسم شب-کلمه‌ی رمز برای عبور به هنگام شب

تکلیف شدن-به سن بلوغ رسیدن

آخرین تحویل-قیامت

 

زرت و پرت-چرت و پرت

جنگ زرگری-دعوای دروغین-جنگ مصلحتی

زیختن آب پاک روی دست کسی-یکسره نومید کردن کسی

زیر زیرکی-پنهانی-با مکر و حیله

چینه-دیوار گلی

چانه شل-دهن لغ-کسی که حرف در دهانش بند نمی شود

این دست و آن دست کردن-وقت تلف کردن-وقت کشتن-به عقب انداختن

حسابگر-کسی که در کارها سود و زیان خود را در نظر می گیرد
تازگی-طراوت-خرمی-اخیرن

با نگاه کسی را خوردن-با چشم خریدار یا شهوانی به کسی نگریستن

دو پهلو-دارای ابهام-کنایه دار

خاک به سری-همبستری زن با شوهر

جاجا-آوازی که با آن مرغ را به لانه اش می رانند

پرس و جو کردن-پرسیدن-خبر گرفتن

دان-دانه-چینه

از خوشحالی در پوست نگنجیدن(از شادی سر از پا نشناختن)

پیاز خرد نکردن به ریش کسی-از کسی ترسی نداشتن-به کسی اعتنایی نداشتن

 

چلوزیدن-خشک شدن-پلاسیدن

تو خالی-دروغین-غیر واقعی-بی عرضه-دارای ظاهر غلط اندار

ابرو کج کردن(خشم گرفتن)

رضا شدن-راضی شدن

دنیا دست کیست؟-پرسش از کسی که کاملن بی خیال و بی غم زندگی می کند

انکر منکر(بسیار زشت و بدترکیب)

 

جیب کسی را خالی کردن-پول های کسی را ربودن
بده اون دستت-آی زکی !
باد توی سرنا کردن-اسرار کسی را فاش کردن
تخته پاک کن-چیزی که با آن تخته سیاه را در کلاس پاک می کنند

آفتابِ پس دیوار(شامگاه)

پلاس-اثاث مختصر منزل

درس گرفتن-پند آموختن-عبرت گرفتن

حق و حساب دان-لوطی منش-پای بند به آداب و رسوم اجتماعی

ترک نشاندن-پشت سر نشاندن کسی

حُقه-زرنگ و ناقلا
رقصیدن کلاه کسی در هوا-بسیار شادی کردن-کلاه خود را به آسمان انداختن

تحویل گرفتن-به کسی احترام گذاشتن-از کسی پذیرایی کردن

رنگ دادن و رنگ گرفتن-رنگ به رنگ شدن

 

دقه-دقیقه

حق-باج سبیل-رشوه

چارقد قالبی-نوعی چارقد که آن را آهار می زدند تا راست و منظم بایستد

 

بالا آمدن گندکاری-برملا شدن افتضاح پنهان شده

روبند کردن-کسی را به رودربایستی به کاری واداشتن

خال گوشتی-نقطه ی برجسته ای از گوشت بر پوست بدن

 

بسلامت-همراه با تندرستی-تندرست-در پاسخ به خداحافظی گفته می شود

آمد کردن(رخ‌دادن واقعه‌ای خجسته)

تیپا کردن-با اردنگی بیرون کردن
 

 

به گوزی بند بودن-سست و ناپایدار بودن

پخش و پلا-پراکنده-تار و مار

دوز و کلک سوار کردن-توطئه چیدن-مطالبی را خلاف واقع جلوه دادن

حکیم باشی را دراز کردن-مجازات کردن بی گناه

بدلی-تقلبی-جنس بد

ریغ-مواد درون امعا و احشا

ادب‌خانه(مستراح، طهارت‌خانه)

خر پول-دارای پول زیاد-تروتمند

به کسی نگفتن که بالای چشمت ابروست-به کسی که ساده ترین مطلب را نمی پذیرد یا تحمل نمی کند و زود رنج یا زود خشم است نمی توان چیزی گفت

خودخور-کسی که غم خود را در دل می ریزد و با کسی در میان نمی گذارد

از آب روغن گرفتن-از هر اتفاقی بهره برداشتن

بند کشی-پر کردن درزهای آجرها و سنگ ها با سیمان و ساروج

زمین گیر-کسی که به سبب بیماری یا پیری نتواند از جای خود برخیزد

رخصت خواستن-اجازه خواستن

چندش-لرزش ناگهانی بدن-حالت نامطبوع

با دست و پا-آدم زرنگ

 

دلی از عزا درآوردن-پس از مدت ها گرسنگی غذای مفصل خوردن-به خوشی ساعتی را گذراندن
بده اون دستت-آی زکی !

 

دست و پا چلفتی-بی عرضه-نالایق-بی دست و پا

زود رس-آن چه که پیش از موقع مقرر به دست آید
از چشم افتادن(مورد بی مهری قرار گرفتن ، بی‌اعتبار شدن)

ریش چیزی درآمدن-کهنه و منسوخ شدن

 
دنیا آمدن-زاده شدن

چرک کردن-عفونت کردن زخم

خودآموز-بدون آموزگار

پسرخاله ی دسته دیزی-خویشاوندان نزدیک
حال و احوال-وضعیت-کیفیت
آدم دو قازی-شخص بی‌سروپای بی‌ارزش

بی دماغ-افسرده-اوقات تلخ-دمق

بد لعاب-بد گوشت-بد خلق

 
پابند شدن-دلبستگی پیدا کردن-به چیزی یا کسی گرفتار شدن

حاجی ارزانی-گران فروش

ریش خود را در آسیا سفید نکردن-تجربه داشتن

روغن گرفتن از آب-از هر اتفاق خوب یا بدی به سود خود بهره گرفتن
خوش پوش-شیک پوش-آن که همواره لباس تمیز و برازنده می پوشد

تا خوردن-کج شدن-خم شدن-انحنا برداشتن

 

از این رو به آن رو شدن-یکسره دگرگون شدن-به‌کلی تغییر کردن

رو دست زدن-فریب دادن-خام کردن

خایه ی غول را شکستن-به تمسخر برای کوچک کردن و ناچیز شمردن کار کسی می گویند

چوغ-چوب

بچه بازی-لواط-کارهای کودکانه-ساده انگاشتن کار

از چپ و راست-از همه سو-از همه جا

آدم نچسب-کسی که جاذبه‌ای ندارد و علاقه دیگران را جلب نمی‌کند
خاکسترمال کردن-شستن ظرف با مالیدن خاکستر به آن

پیش چشم داشتن-در برابر چشم قرار دادن

دست داشتن-توانایی داشتن-وارد بودن

بلا تکلیف-کاری که معلوم نیست چه باید بشود-کسی که نمی داند چه باید بکند

دلخور شدن-گله مند شدن-ناراضی شدن
بی اُرس و پرس-بی مقدمه
بُل گرفتن-چیز مفت به چنگ آوردن-از فرصتی استفاده کردن-بهانه ای بدست آوردن

چاپ زدن-چاپ کردن-دروغ گفتن

دوا گُلی-دوا قرمز-پرمنگنات

خوب-کافی-بسیار

خط خطی شدن اعصاب-خرد شدن اعصاب-خراب شدن اعصاب

جز جگر-سوختگی دل بر اثر اندوه و مصیبت

آشنا روشنا(دوست آشنا)

جَلد-چابک-چالاک-کبوتر دست آموز

خربان-صاحب خر-خرکچی

ذِله آوردن-به ستوه آوردن-خسته و عاجز کردن

دَم دادن-دل دادن-جرات دادن-گستاخ کردن

خوش دست و پنجه-نگا. خوش دست

خاکشیر مزاج-غلامباره-سازگار با هر جریانی

 

با دم خود گردو شکستن-سخت شادمان و خوشحال بودن
پا واکردن-به راه افتادن بچه

چشم دیدن کسی را نداشتن-تاب دیدن موفقیت و خوشی کسی را نداشتن-از کسی بدش آمدن

دستک-دفتر حساب

تیغه-هر چیزی که مانند تیغ باشد-دیوار نازک
به هم زدن دم و دستگاه-سر و سامان دادن-درست کردن-تشکیل دادن

پیر کسی در آمدن-سخت اذیت شدن- پدر کسی در آمدن

خاطرخواه شدن-عاشق شدن-دل باختن

آبدوغ خیاری(بی ارزش، بی اعتبار)

دیگ بخار-دستگاه تولید بخار

اشک کسی دم مشکش بودن(سخت زود رنج بودن، زود به گریه افتادن)

چشم و دل سیر-کسی که به مال و منال دنیا بی اعتنا است

روشن شدن-نشئه شدن-مست شدن-سرحال آمدن

از دهان مار بیرون آمدن(هیچ کجی در کسی نبودن، راست بودن)

چاق شدن-بهبود یافتن-درمان شدن

خوش رقصی کردن-چاپلوسی کردن-خود شیرینی کردن

ته گرفتن-سوختن غذا

بسیار دلواپس و نگران بودن